Համաշխարհային բանկի հանձնառությամբ Հետազոտական ռեսուրսների Կովկասյան կենտրոն-Հայաստան (CRRC-Armenia) հիմնադրամը հունիսի 21-29-ը իրականացրել է կորոնավիրուսի համավարակի վերաբերյալ հանրային կարծիքի ուսումնասիրություն: Արդյունքում ստացվել է հետևյալ պատկերը․
- Նոր կորոնավիրուսի համավարակը ներկայումս ընկալվում է որպես երկրի առջև ծառացած ամենաառաջնային խնդիր (36%), որին հաջորդում է գործազրկությունը (33%):
- Հարցվածների կեսից ավելին (54%) նշելեն, որ համավարակի պատճառով իրենց անձնական ֆինանսական վիճակը վատթարացել է:
- Հարցվածների շուրջ մեկ երրորդը (35%) համավարակի բռնկման պատճառով կորցրել է իր աշխատանքը, կամ կրճատվել են իր աշխատանքային ժամերը/եկամուտը:
- Կորցրած եկամուտը լրացնելու համար հարցվածների 36%-ը կրճատել է ծախսերը սննդի և 43%-ը՝ այլ անհրաժեշտ պարագաների վրա։
- Հարցվածների 30%-ը հավատում է, որ առաջիկա 12 ամիսների ընթացքում իրենց տնտեսական վիճակը կմնա նույնը, մինչդեռ 25%-ը հավատում է, որ այն կբարելավվի:
- Մեկ երրորդը (33%) հավատում է, որ իրենց տնտեսական վիճակը մեկ տարի հետո կվատանա:
- Հարցվածների մեծամասնությունը վստահում է առողջապահական համակարգին (54%-ը «Լիովին վստահում է», 27%-ը «Ավելի շուտ վստահում է») և Հայաստանի առողջապահական պետական կառույցներին (42%-ը «Լիովին վստահում է» և 27%-ը «Ավելի շուտ վստահում է»):
- Ոստիկանությունը նույնպես ունի վստահության բարձր մակարդակ հասարակության շրջանում (43%-ը «Լիովին վստահում է» և 29%-ը «Ավելի շուտ վստահում է»):
- Շատերը կարծում են, որ կորոնավիրուսի հետևանքների դեմ պայքարում կառավարության՝ քաղաքացիներին ուղղված աջակցության փաթեթները լիովին բավարար են (19%) կամ ավելի շուտ բավարար են (34%):
- Չնայած կառավարության աջակցության փաթեթներից բավարարվածությանը, հարցվածների երկու երրորդը (65%) նշել է, որ չի օգտվել ոչ մի միջոցառումից:
- Կառավարության աջակցության նախընտրելի միջոցառումների շարքում վարկային վճարների/մարման ժամկետների հետաձգումը ստացել է ամենաշատ պատասխանները (27%), որին հաջորդում է կոմունալ վճարումների սուբսիդավորումը (24%):
- Հարցվածների մոտ 43%-ը կարծում է, որ դպրոցները սովորականի պես կվերաբացվեն սեպտեմբերին։ Դպրոցների վերաբացման դեպքում, ծնողների 51%-ն իրենց երեխաներին կուղարկի դպրոց։
Հարցվածների ժողովրդագրական նկարագիրը
Հարցվածների 58%-ն աշխատանք է ունեցել, և նրանց գրեթե 18%-ը ներգրավված է եղել «Գյուղատնտեսություն, անտառային տնտեսություն և ձկնորսություն» ոլորտում:
Հարցվածների տնտեսական նկարագիրը
Հարցվածների մոտ մեկ երրորդը (31%) նշել է, որ իր տնային տնտեսության ամսական եկամուտը կազմել է 48.001-120.000 ՀՀ դրամ, (98 – 245 $) և մոտ հինգ տոկոսի (5%) եկամուտը գերազանցել է 575.001 ՀՀ դրամը (1178 USD):
Տնային տնտեսության բոլոր անդամների անցյալ ամսվա դրամական եկամուտը, բոլոր հարկերը մուծելուց հետո
Հարցվածների մոտ 35%-ը համաճարակի բռնկման պատճառով կորցրել է իր աշխատանքը կամ նրանց եկամուտը նվազել է։ Հետաքրքիր է, որ տղամարդկանց մոտ քառասուն հինգ տոկոսը է նշել, որ կորցրել է իր աշխատանքը կամ կրճատվել են աշխատանքային ժամերը, մինչդեռ նույն պատասխանը տվել է կանանց միայն քսանյոթ տոկոսը։
Հարցվածների կեսից ավելին (54%) նշել են, որ համավարակի պատճառով իրենց անձնական ֆինանսական վիճակը վատթարացել է: Այնուամենայնիվ, հարցվածների քսանհինգ տոկոսը հավատում է, որ առաջիկա 12 ամիսների ընթացքում իրենք և իրենց ընտանիքը կլինեն ավելի շուտ լավ կամ շատ ավելի լավ տնտեսական վիճակում, քան այսօր:
Համավարակի բռնկման հետևանքով աշխատանքը կորցրածները
Նոր կորոնավիրուսի համավարակը ամենակարևոր խնդիրն է (36%), որը ծառացած է երկրի առջև՝ առաջ անցնելով գործազրկությունից (33%): Հաջորդ կարևոր խնդիրը աղքատությունն ու անհավասարությունն են (18%)։ Տնտեսական աճի և կրթական համակարգի խնդիրները մատնանշել է հարցվածների 17%-ը։ Շատ քիչ տեղ է հատկացվել բնապահպանական խնդիրների/կլիմայի փոփոխությանը։
Հայաստանի առջև ծառացած խնդիրները
Պետական հաստատությունների շարքում առավել մեծ վստահություն ունի «Առողջապահական համակարգը» (54%), մինչդեռ Առողջապհության նախարարությանը վստահում են հարցվածների 41%-ը: Ամեցածր վստահությունն ունեն տեղական ինքնակառավարման մարմինները և պարետատունը։
Պետական հաստատությունների նկատմամբ վստահությունը
Հարցվածների ճնշող մեծամասնությունը (65%) նշել է, որ իրենք և իրենց ընտանիքները կորոնավիրուսի սոցիալական ազդեցությունը մեղմելու համար կառավարության կողմից ձեռնարկված աջակցության ոչ մի միջոցառումից չեն օգտվել։ Հարցվածներն ամենաշատն օգտվել են երեխաներ ունեցող խոցելի ընտանիքներին աջակցության ծրագրից՝ 10%-ը։
Կառավարության՝ կորոնավիրուսի սոցիալական ազդեցությունը մեղմելու նպատակով ձեռնարկած աջակցության միջոցառումներ
Կորոնավիրուսի արդյունքում առաջացած ֆինանսական վիճակը մեղմելու համար հարցվածների մոտ 27%-ը նշել է, որ կցանկանար «Վարկային վճարների/մարման ժամկետների հետաձգում»։
